O APALPADOR

A profesora de galego Eva Méndez falounos hoxe do Apalpador, un personaxe mítico moi ben coñecido polas terras do Courel, de Lóuzara, do Cebreiro e dos Ancares. Eva contounos as súas lembranzas infantís nas terras do Courel, as historias que lle contaban os seus pais e as que ela se encargou de transmitir ás xeracións máis novas.
O Apalpador -ou Apalpabarrigas- é un vello xigante que anda vestido con roupas vellas e fuma en pipa. Vive nas devesas do Courel, de Lóuzara, do Cebreiro e dos Ancares e que se dedica a facer carbón.

A noite do 31 de Decembro entra nas casas e apalpa as barrigas dos nenos para ver se teñen fame ou están ben mantidos. Se as barrigas estaban cheas, desexáballes que o próximo ano tampouco pasasen fame e dicíalles: "así, así esteas todo o ano" e deixáballes unha presa de castañas como agasallo e lembranza da súa visita.

Os nenos debían deitarse cedo, e así llelo indicaban os seus pais con esta canción, recollida en Romeor de Caurel en decembro de 1994 e interpretada por unha labrega de 79 anos (Amadora Fonte)

Vaite logo, meu meniño (miña meniña)
marcha agora para a camiña
Que vai vir o Apalpador
a apalparche a barriguiña.

Xa chegou o día grande
día do noso Señor.
Xa chegou o día grande
e virá o Apalpador.

Mañá é dia de cachel,
que haberá gran nevarada
e há vir o Apalpador
cunha mega de castañas.

Por aquela cemba
xa vén relumbrando
o señor Apalpador
para darvos o aguinaldo.

Picando neste enlace podemos ver escoitar a Eva falándonos do personaxe.

O noso Apalpador ten similitudes con outros personaxes do noroeste peninsular. É o caso do Olentzero vasco, que é un carboeiro que o día de Nadal lévalles agasallos aos nenos en todos os fogares de Euskadi. É un home groso, mal vestido e manchado de feluxe, tamén fuma en pipa e gústalle beber e comer, vive nas montañas facendo carbón vexetal no bosque e só baixa ás aldeas no inverno. Tamén nos recorda o o Esteru de Cantabria.

Sabemos deste modo que polo mundo adiante á hora de repartir agasallos entre os máis novos hai algo máis que o Papá Noel ou os Reis Magos. Xunto ao Apalpador, o Olentzero ou o Esteru, tamén anda o Caga Tió catalán, a Befana italiana ou o Kris Kringle alemán.


Para os interesados neste tema, dous libros que están xa na nosa biblioteca:

-Antón e o Apalpador, unha obra de Manuel Castro e Mar Ameixeiras, con ilustracións de Francisco Ameixeiras, editado por Kalandraka

-E O Apalpador, o conto de Xoán G. editado por Biblos.

POEMA VANGARDISTA

Antón García Cid é o autor deste fermoso poema, inspirado nos realizados polos poetas vangardistas de comezos do século XX.

TEMPO DE NADAL

Xa próximo o Nadal propoñemos un interesante recurso na páxina de contidos da Consellería. Trátase do ESPECIAL DE NADAL que nos ofrece variada información sobre este tema.

Por exemplo, en O NADAL NO MUNDO dános a coñecer como se celebra esta festividade noutros lugares do mundo, en concreto un total de 24 países: desde Xapón a Exipto, pasando por Chipre, Colombia, Haití, Bélxica...

TRADICIÓNS DE NADAL achéganos o significado de moitas celebracións, ritos ou costumes destas datas.

En CANTOS DE NADAL atopamos uunha selección de Cantares de Nadal, Aninovo ou Reis. Entre estas nadaliñas seguramente

POEMA

O noso muro de Berlín

Esta semana o departamento de alemán rememorou o 20 aniversario da caída do muro de Merlín levantando un pequeno muro na entrada do instituto. Un numeroso grupo de alumnos de varios cursos aplicáronse na elaboración, montaxe e decoración do mesmo. Como pode verse nas imaxes que seguen.

O día 9 de novembro conmemoraremos igualmente o derrubamento do mesmo.

No blog de alemán infórmannos con máis detalle deste evento.

CONCURSO DE MARCAPÁXINAS 2010

A BIBLIOTECA, en colaboración co EQUIPO DE NORMALIZACIÓN LINGÜÍSTICA, convoca un ano máis o
CONCURSO DE MARCAPÁXINAS,
de acordo coas seguintes

BASES:

I. FORMATO
Material: Cartolina
Tamaño: 21 x 5
Pode empreñarse calquera técnica pictórica (acuarela, acrílico…)

II. TEMA
O marcapáxinas conterá:
Un debuxo que faga referencia á lectura ou aos libros.
Un texto, escrito en lingua galega, que pode ser unha frase, un slogan ou unha cita literaria animando a ler ou acerca da lectura.

III. PRAZO
O prazo remata o día 17 de decembro de 2009.
Os participantes entregarán na Biblioteca o seu marcapáxinas, que estará asinado cun lema ou pseudónimo. Acompañaran o marcapáxinas dun sobre: no exterior escribirán o mesmo lema ou pseudónimo e no interior introducirán un papel cos seus datos persoais.

IV. PREMIO
O marcapáxinas gañador será premiado con 50 € en metálico. Este marcapáxinas, convertido en marcapáxinas 2010, será reproducido e entregado como avasallo da Biblioteca. Tamén será reproducido no blog da biblioteca.

ANÍMATE E PARTICIPA!

SAMAÍN

Esta mañá os alumnos de 1º de ESO, coa súa profesora Eva Méndez, realizaron unha interesante actividade sobre o Samaín na biblioteca, convenientemente decorada para a ocasión con candeas e coas cabazas que eles mesmos prepararan.

Despois dunha presentación do significado e orixe desta festa, leron algúns contos de medo e tamén visionaron estes dous vídeos de MAMÁ CABRA que localizamos en you tube e que foron realizados na biblioteca do Ceip Mestres Goldar, aos que moito agradecemos o seu traballo.

Do blog Clube Virtual de Lectura recollemos a Declaración Universal dos Dereitos do Libro, versión ao galego da redactada pola Asociación de Editores da rexión Centro de Francia.





Artigo 1
Os libros, todos os libros, teñen dereito a existir.


Artigo 2
Os libros son iguais entre eles, sen distinción da súa orixe, fortuna, nacemento, opinión ou editor.


Artigo 3
Todo libro ten dereito á vida, á súa comercialización, á sorte de ser exposto ao lector e ofrecer ao seu autor a posibilidade de ser escoitado e remunerado con xustiza.


Artigo 4
Todos son iguais ante a lei que os somete a igualdade de prezo en calquera lugar onde sexan expostos.


Artigo 5
Todos teñen dereito a que en todos os lugares se recoñeza a súa personalidade, a personalidade do autor e do editor.


Artigo 6
O libro, obra de imaxinación e de investigación, diríxese á imaxinación e ás necesidades do ser humano. Así que non debe ser tratado na súa comercialización como un produto simplemente de consumo.


Artigo 7
O libro é e será garante das nosas liberdades. Non pode en ningún caso ser sometido a aversión sexa polo plantexamento das súas ideas como pola súa misión fundamental de promover o libre intercambio das culturas, as mentalidades e os saberes.


Artigo 8
O libro, portavoz do espírito, da ciencia, de praceres, rexistro do saber, así como obra de creación, debe ser tratado coma un ben indispensable para a cultura, a promoción social e espiritual, a información, e non pode ser tratado como un vulgar obxecto de proveito.

UN VERÁN DE LIBROS

Por fin chegaron as tan ansiadas vacacións e desde a Biblioteca preparamos para vós unhas propostas de lecturas para o verán.

Estas son as obras seleccionadas para os alumnos de Bacharelato:

Open publication - Free publishing - More holidays

Estas son as propostas para os cursos de ESO

Open publication - Free publishing - More holidays

Todos estes libros están á vosa disposición na biblioteca.
FELIZ VERÁN E FELICES LECTURAS

LECTURAS PARA O VERÁN

Xa próximas as vacacións, incorporamos aos nosos fondos algúns dos títulos que están tendo maior aceptación entre os lectores novos. Son estes:

Corazón de tinta de Cornelia Funke, primeiro volume da serie Mundo de tinta.

La ladrona de libros, de Markus Zusak, a historia da nena que lle roubou as palabras a Hitler.

E algúns dos libros de Laura Gallego: os tres volumes de Memorias de Idhún e o último libro: Alas negras, publicado no pasado mes de abril, e do que incluímos a presentación na contraportada do libro:

“El ángel femenino Ahriel ha recobrado su libertad y obtenido su venganza, pero aún hay algo que debe hacer. Tras acudir a rendir cuentas a sus semejantes en la Ciudad de la Nubes, se dispone a reanudar la busquedad de mágica prisión de Gorlian para recuperar aquello que dejó atrás al escapar. Está decidida a hacer cualquier cosa para encontralo, incluso interrogar a la única parsona que sabe dónde se oculta. Llegar hasta ella no será fácil, pero Ahriel no estará sola está vez...”

Felices lecturas!

ENCONTRO CON JOAN MANUEL GISBERT

Esta mañá recibimos a visita do escritor Joan Manuel Gisbert que nos falou do seu libro Los caminos del miedo, que estiveron lendo os alumnos de 2º de ESO. O autor comentou as circunstancias da súa creación, os motivos que o levaron a escribir estes relatos, e desvelou algunhas claves interpretativas dos mesmos.

No remate houbo tamén tempo para que os asistentes formulasen algunhas preguntas interesantes.

BIBLIO-NOVAS

Primeiro número de Biblio-Novas, o Boletín do Equipo de Biblioteca, coa relación de actividades desenvolvidas ao longo deste curso.

Open publication - Free publishing - More news

ÚLTIMAS INCORPORACIÓNS

Estas son algunhas das compras efectuadas nos últimos días. Unha selección de obras novelas interesantes que están xa á disposición de todos os lectores.

O CLUB DA CALCETA

A novela O club da calceta, de María Reimóndez, editada en 2006 conta xa con versión teatral e cinematográfica.

A compañía Teatro do Morcego puxo en escena a adaptación teatral, con dirección de Celso Parada.

E acaba de presentarse a versión cinematográfica baixo a dirección de Antón Dobao, e producida por Ficción. A película tivo unha excelente acollida no Festival Internacional de cine de Famalicâo celebrado no pasado mes de marzo.

En flocos podemos ver xa o trailer: O club da calceta

A FLOR MÁIS GRANDE DO MUNDO

Outro exemplo de adaptación cinematográfica dun texto literario é a curtametraxe A flor máis grande do mundo, adaptación do único conto para nenos do escritor portugués José Saramago, con guión e dirección de Juan Pablo Etcheverry e música de Emilio Aragón. Esta obra está incluída no portal FLOCOS do que xa temos falado en varias ocasións. Para vela, basta con picar na imaxe.

Argumento (tomado da propia páxina de Flocos):

"Un escritor -voz e imaxe do propio Saramago- que non se sente capaz de
escribir unha historia para nenos, comeza a relatar como sería esta historia que
quere contar. As súas palabras deixan paso á historia que o autor non é quen de
escribir.
O protagonista é un neno duns sete anos que unha tarde de verán decide
explorar o fascinante mundo existente a cinco minutos da súa casa. Durante esta
aventura chegará a un souto reseco e inhóspito onde atopa unha flor murcha. O
neno non dubida en axudar á flor para que recupere toda a súa beleza e vai na
procura de auga. O traballo para este neno é inmenso e esgotador, pero el pon
todo o seu empeño, e a flor non so renace, senón que medra dunha forma
fantástica converténdose na flor máis grande do mundo e, probablemente, na máis
fermosa.
Cando o escritor remata o seu relato decátase de que a historia xa nola
acaba de contar…“Ao remate foi doado contar a historia. Agora que xa coñeces o
argumento, como nola contarías ti?”

Don Quijote de la Mancha

A relación entre cine e literatura é un tema moi interesante. Unha boa porcentaxe do cine está adaptado da literatura e, por tanto, a adaptación de textos literarios é unha fonte de recursos moi importante para os directores e guionistas de cine que crean en ocasións obras de gran calidade estética.

As adaptacións literarias levadas ao cine, á marxe dos consabidos debates, son un medio para darnos a coñecer as grandes obras da literatura universal e, mesmo, para animarmos a ler a continuación eses textos literarios.

En anteriores entradas xa temos incorporado algúns vídeos ou trailers de películas (tamén no blog do club de lectura). Iniciamos agora unha sección que iremos completando pouco a pouco, e para a que pedimos a vosa colaboración.

E, tendo tan recente a celebración do Día do Libro, imos comezar polo máis importante clásico das nosas letras: Don Quijote de la Mancha. Entre as numerosísimas versións cinematográficas, optamos polas tres seguintes:

En primeiro lugar, temos a serie de debuxos animados realizada en 1979, baixo a dirección de Cruz Delgado e coas voces de Fernando Fernán-Gómez e Antonio Ferrandis.



Por suposto, a versión de Filmax do 2007, da que xa falamos anteriormente. Este é o trailer:



E, por último, a versión cinematográfica dirixida en 2002 por Manuel Gutiérrez Aragon, con Fernando Rey e Alfredo Landa.



Se queredes saber máis sobre as versións cinematográficas da obra de Cervantes, tedes ampla información neste páxina: "Don Quijote de la Mancha en el cine"

Libro ou imaxe? Cal é a vosa opinión?

Indicádenos outras adaptacións cinematográficas que vos parezan significativas e iremos incorporando.

DÍA DO LIBRO

Para celebrar o Día do Libro, os Departamentos de Lingua Castelá e Música prepararon un recital poético-musical centrado no tema "O amor na literatura".

En primeiro lugar presenciamos o recitado dunha ampla selección de poemas da literatura universal, na que interviñeron: Allan Kenyl Mora, Joel Nieto Pinheiro, Luís Delgado, Adriana María Feijoo, Carlos Muriel Nieto, Kristel Ansia, Cristina Calle, Nerea Dafonte, Aida Fernández, Adrián Gallego, Blanca Rosa González, Loreto Márquez, Sara Martínez, Breogán Antón Martínez e Lucía Pérez. Acompañados ao piano por Raquel Pato e María Domínguez.

No apartado musical, interviñeron:
Voz: Sandra Dacal e Loayre Gómez.
Violíns: Laura Bouza e Beatriz García.
Guitarra: Bárbara Rodríguez.
Óboe: Antía Ménéndez.
Gaita: Cristian Fernández

Do son ocupáronse: Leandro Manoel da Silva e Fernando Campostato.

Por último entregáronse os premios do Concurso literario Día do Libro.

MÁIS AGASALLOS!!

Estamos emocionadísimos por estes recoñecementos que nos están chegando.

Recibimos de Felices Lecturas, o blog da biblioteca do IES Moncho Valcarcel, blog , o SELO VIOLETA. Este selo "representa as sensações que a cor violeta traz para a nossa mente. Este prêmio é dado aos blogs que têm algumas das sensações da cor violeta. São algumas delas: magia, encantamento, graciosidade, magnetismo... e tudo aquilo que parece mágico".

A aceptación deste selo obríganos a aceptar as seguintes regras:

-Exhibir o Selo Violeta no blog xunto coas regras.

-Indicar cantos blogs consideras que merecen este selo.

-Avisar aos indicados, non hai que esquecerse diso!

-Escribir dous poderes máxicos que xa imaxinaches ter.

Resulta moi difícil escoller outros blogs que tamén merecen este selo posto que son moitos os blogs que merecerían esta distinción porque están realizando un magnífico traballo a prol da difusión do libro, da lectura e da nosa cultura. Algunhas propostas:

A biblioteca do Colmeiro
Biblioteca do cole
Bibliobrey

Os poderes máxicos que queremos seguir mantendo son, entre outros, o poder de localizar os tesouros agochados nos andeis da nosa biblioteca e a capacidade de emocionarnos coas historias que neles imos descubrindo.

Moitas grazas, Felices lecturas.

UN AGASALLO ESPECIAL

Hoxe recibimos un estupendo agasallo: concedéronnos o premio "Olha que blog Maneiro!", que vén querer dicir algo así como "Mira que blog tan creativo e bonito". Este recoñecemento chegounos de terras de Friol e agradecemos moi sinceramente que pensaran en nós para este recoñecemento.

Este agasallo réxese por unhas normas que hai que acatar para ser "maneiros de pleno dereito":

- Exhibir a imaxe do premio “Olha que blog Maneiro”.
- Exhibir o nome do blog que concedeu o premio.

- Indicar outros 10 blogs propostos para seren maneiros.

- Comunicar o premio aos blogues seleccionados.

- Publicar as regras.
- Comprobar que os blogs premiados seguen as normas.

Nós, despois de moito pensar posto que hai moitos blogs extraordinarios, pasamos o premio aos seguintes blogs:

Castro de Baronceli

Bibliolaxe

Paxaros na cabeza

Ars legendi

Bibliomanía

Bibliovaladares

A Marela Tarabela

Bibliobarro

BiBLOGteca

Raioteca

Un saúdo a todos!

MANUEL MARÍA NA VOZ DE ROI CASAL

O idioma é a chave
coa que abrimos o mundo:
o salouco máis feble,
o pensar máis profundo.

O idioma é a vida,
o coitelo da dor,
o marmurio do vento,
a palabra de amor.

O idioma é o tempo,
é a voz dos avós
e ese breve ronsel
que deixaremos nós.

O idioma é un herdo,
patrimonio do pobo,
maxicamente vello,
eternamente novo.

O idioma é a patria,
a esencia máis nosa,
a creación común
meirande e poderosa.

O idioma é a forza
que nos xungue e sostén.
¡Se perdemos a fala
non seremos ninguén!

O idioma é o amor,
o latexo, a verdade,
a fonte da que agroma
a máis forte irmandade.

Renunciar ao idioma
é ser mudo e morrer.
Precisamos a lingua
se queremos vencer!

("A fala" - Manuel María)

SON DE POETAS

Os grupos de lingua galega e o Equipo de Normalización do IES David Buján de Cambre son os creadores de Son de poetas. Antoloxía de poesía galega musicada.

Poñen ao noso dispor un amplo repertorio de poemas de distintas épocas e autores moi diversos. Trátase dun interesante material que nos permite achegarnos á poesía galega desde a música e que será de moita utilidade para traballar nas aulas.

Felicitámolos por esta magnífica iniciativa e incorporámolos nas nosas ligazóns.

2 DE ABRIL, DÍA INTERNACIONAL DO LIBRO INFANTIL E XUVENIL

Elisa Álvarez achéganos unha información, procedente de ANILIJ (Asociación Nacional de Investigación en Literatura Infantil e Juvenil) segundo a cal a crise non afectou á literatura infantil e xuvenil, xa que en 2008 creceu un 11,5% en volume de libros e un 13,9% en vendas.

E aporta algúns datos concretos:

- O sector de poboación que le con máis frecuencia está entre os 10 e os 13 anos.

- Destes, un 74% le todos os días e son as nenas as que máis len.

-A principal motivación para que os lectores obteñen información dos libros procede do consello de amigos, familiares ou profesores.

- O fenómeno best-seller axuda a fomentar a lectura entre este público.

- Entre os xoves de 13-24 anos os xéneros preferidos son: aventuras, intriga/misterio, fantasía e ciencia ficción.

- Os temas da vida real tamén interesan, e especialmente os que tratan acerca de inmigración, memoria histórica, malos tratos, acoso escolar.

- No apartado de non-ficción, os adolescentes interésanse por libros sobre coidado persoal, tempo de lecer, sexo, política e cultura.

Sen dúbida, uns datos de gran interese para todos os responsables das Bibliotecas Escolares.

O CARRABOUXO EN FLOCOS

Para os ourensáns o Carrabouxo é xa un personaxe máis da cidade, ao que atopamos cada día nas páxinas de La Región ou cando transitamos a carón da súa estatua polo Parque de San Lázaro.

Agora, ademais, podemos ver as súas historias en formato audiovisual. Trátase dunha serie de animación que recolle a animación dos populares debuxos realizados por Xosé Lois.

Só temos que entrar na páxina de flocos.tv (o cineclube do audiovisual galego) e ir ao apartado de ANIMACIÓN.

http://flocos.tv/curta/o-carrabouxo-1/

CLUB DE LECTURA AS LAGOAS

Este é o noso novo blog. Un espazo exclusivo do Club de Lectura que poñemos ao voso dispor para que anotedes as vosas opinións acerca dos libros que estades a ler, para que nos recomendedes as vosas lecturas favoritas, para discrepar ou concordar coas opinións xa expostas e, en definitiva, para todos xuntos compartir o pracer de ler.
Agardamos as vosas visitas, os vosos comentarios e a vosa participación como redactores.

Podedes acceder picando no enlace que está un pouco máis abaixo á esquerda, ou ben desde aquí mesmo: http://clubdelecturaaslagoas.blogspot.com/

Ramón Piñeiro en propia voz

O Consello da Cultura Galega acaba de incorporar na sección PodSons, O podcast do Arquivo Sonoro de Galicia, unha colección sonora sobre Ramón Piñeiro formada por 10 gravacións de distinta orixe (entrevistas, conferencias, programas radiófonicos ou actos parlamentarios...) que nos achegan a personalidade deste polifacético personaxe homenaxeado no Día das Letras Galegas 2009.

Pódese acceder picando neste enlace: Consello da Cultura Galega

MULLER TRABALLADORA, MULLER INVISIBLE

Hoxe na Biblioteca realizouse unha actividade enmarcada dentro da celebración do Día da Muller, organizada pola profesora de FOL Marisol Amoeiro. As letradas Victoria Eugenia Diéguez e Cristina Paz fixeron un percorrido pola historia da muller e salientaron algunhas figuras representativas de distintos campos da arte e do coñecemento. As mulleres elixidas, sendo importantes para o desenvolvemento da humanidade, non foron recoñecidas xustamente pola propia historia e quedaron, ás veces, ocultas trala figura dun home; outras, simple e gravemente foron infravaloradas pola súa condición feminina.
O percorrido comezou no século X con Hipatia de Alexandria e terminou nos nosos días coa alpinista viguesa Chus Lago. En medio, figuras como Artemisa Gentileschi, Judith Lester, Ada Byron, Alma Mahler, Camile Claudel, Frida Khalo ou Clara Blanco, entre outras.
Interesante actividade que oxalá, cando menos, nos fixera reflexionar sobre a situación da muller na sociedade.

Entroido 2009

O venres día 20 celebramos no Instituto o Entroido. A imaxinación e as ganas de diversión quedaron patentes un ano máis. Felicitamos a todos pola alta participación. E xa podemos ir pensando no do ano que vén!

DÍA DE ROSALÍA DE CASTRO

Hoxe, Día de Rosalía de Castro, aniversario do nacemento da escritora, a Asociación de Escritores en Lingua Galega reivindica a súa figura con este manifesto de Teresa Moure.


NO DÍA DE ROSALÍA DE CASTRO
Noutro 24 de febreiro nacías, Rosalía, no Camiño Novo, nas inmediacións de Santiago de Compostela, a poucos quilómetros de onde se escribe esta lembranza. Hoxe celebramos o teu nacemento unicamente por termos así un punto de referencia para te homenaxearmos porque, para actuarmos con propiedade, deberiamos celebrar o día en que escribiches tal ou cal poema, o día en que decidías dar ao prelo o poemario inaugural do primeiro Renacemento, o día en que remataches o prólogo de Follas Novas, ou tantos outros días decisivos para a escrita en galego cuxa data exacta descoñecemos e que, daquela, non podemos conmemorar.

Se a morte non fose un camiño sen volta, se puideses ver cos teus propios ollos o noso país -o país "en que me eu criei", como ti dirías-, sorprenderíaste do actual que resulta a túa obra, a pesar do paso implacábel do tempo e dos moitos cambios que operaron no mundo. Coido que non te abraiarían as novidades tecnolóxicas que envolven as nosas vidas; como nunca fuches babeca nin reaccionaria, asumirías os novos inventos no que valen mais tampouco non te deixarías cegar polas falsas aparencias de modernidade que producen as máquinas. Con toda seguranza, celebrarías o progreso económico, que nos libra de ver por toda a parte, como ti viches, a miseria e os padecementos dunha sociedade empobrecida que queremos deixar atrás, aínda que seguramente o teu ollar, atento aos detalles, se decataría con precisión de que o luxo consumista en que nos bambeamos non ten nada a ver coa xustiza nin abrangue toda a poboación. Porque ti, Rosalía, non escribías poemas para exercer de delicada nin de dama triste e mexeriqueira, senón coa intención de condensares na escrita a forza revolucionaria que levan as palabras dentro. "Libros enteiros poideran escribirse falando do eterno infortunio que afrixe ós nosos aldeáns e mariñeiros, soia e verdadeira xente do traballo no noso país. Vin e sentín as súas penas como si fosen miñas; mais o que me conmoveu sempre, e polo tanto non podía deixar de ter un eco na miña poesía, foron as innumerables coitas das nosas mulleres", escribiches hai case cento trinta anos e, con todos os matices que cumpra introducir, este texto segue a nos conmover pola reivindicación das clases traballadoras e da situación especial das mulleres. Non importa se os labregos e mariñeiros non representan xa a maioría dos galegos porque a preocupación social dos teus versos podería aplicarse por igual ás masas proletarias, separadas da sociedade do benestar por marxinación social ou desemprego, e se nos teus poemas os mozos labregos emigran á Habana, na actualidade marchan a Canarias ou xogan a seren cidadáns de ningures nun sistema capitalista que non sabe de patrias.

Se puideses saber como vén sendo interpretada a túa obra, -como punto de arranque, como peza chave, como exemplo dunha rara lucidez-, ti que non fuches vaidosa, descansarías en paz. Aínda que para iso habería que evitarche o coñecemento de seres tamén malinterpretada, manipulada e lida en certos círculos, sobre todo fóra da Galiza, como soñadora melancólica, como intimista romántica, todo por teres dedicado algúns poemas á infinita dor da existencia, o que parece convertelos en material máis doce, menos atrevido que a maioría da túa escrita. Sen dúbida, fuches tan adiantada ao teu tempo que militaches en causas que aínda non se recoñecían como tales, nin tiñan quen as defendese. Así se explica que o que hoxe chamamos violencia de xénero e aparece nos medios de comunicación como un asunto actual, como un problema acabado de detectar, estivese xa naqueles versos de Follas novas: "Que hai uns negros amores de índole pezoñenta/ que privan os espritos, que turban as concencias,/ que morden si acariñan, que cando miran queiman,/ que dan dores de rabia, que manchan e que afrentan./ Máis val morrer de friaxen/ que quentarse á súa fogueira". Seguro que se vivises hoxe entre nós os seminaristas volvían apedrear as túas xanelas, aínda que se cadra só te insultaban por blogue: as formas poden variar mais, con toda probabilidade, seguirías estando nas barricadas. Por iso o pouso da túa obra fica ao fondo. Por iso, neste día de homenaxe, sobre todas as cuestións que espertaron o teu interese, quizais deberiamos atender especialmente o teu compromiso coa lingua. "As multitudes dos nosos campos tardarán en ler estos versos, escritos a causa deles, pero só en certo modo pra eles" porque hoxe eses versos son xa accesíbeis a quen os causou. Nunca na historia precedente tivemos a totalidade da poboación alfabetizada e coa posibilidade de frecuentar libros (de os sobar, de os ler, de os aprender, de os adquirir, de os comentar, de se impregnar deles). Daquela estamos xa na época en que as multitudes dos nosos campos poden coñecer sen mediadores o que ti dixeches só en certa forma para elas. Mais esta situación feliz foi producirse nunha época en que todo vai ás présas. Ti dicías que dez anos son moitos a xulgar pola présa con que hoxe se vive e nin te imaxinabas canto máis apurado se pode andar, como andamos agora, correndo sen sabermos onde nin detrás de que. Porque cando tiñamos todo para nos envolvermos como sarillo na historia pasada e comezar a florecer, os ánimos afrouxan. Dixéronnos que o mundo era todo igual e que se expresaba en inglés e moitos acreditan en tal desatino, volvendo as costas ao que é de seu e soñando con vestiren coma outros, con falaren coma outros, con seren coma outros... E como non sería cousa de chamares as xentes á guerra para logo desertar da bandeira que ti mesma levantaras, Rosalía, se estiveres entre nós, estarás en aberta oposición aos sectores da sociedade que reclaman a súa liberdade a non seren galegos, a non se construíren como tales. Como tantos libros enganosos, que só din medias verdades, contan que eras unha dama do XIX, de non fitarmos en profundidade, podemos esquecer que eras -e es, que a túa obra vive- unha activista comprometida, que non andabas con florituras nin escribías de pombas e flores por teres alma de muller, que o teu compromiso coa nación e coa lingua foi tan alto que todo o que tivo un eco por leve que fose, con tal que chegase a te conmover, todo isto ousaches cantar para declarar perante os que sen razón nin coñecemento ningún nos desprezan "que a nosa terra é dina de alabanzas, e que a nosa lingua non é aquela que bastardean e champurran torpemente nas máis ilustradísimas provincias cunha risa de mofa que [...] demostra a iñorancia máis crasa i a máis imperdoable inxusticia que se pode facer dunha provincia a outra provincia irmá por probe que esta sexa". Contigo aprendemos a ser elos dunha cadea, a non renegarmos, a recoñecermos que só sendo galegas e galegos podemos ser universais. Que o peso da terra sexa leve, compañeira!

Días de entroido

Xa está aquí o entroido, sen dúbida unha das festas máis populares de Galicia, e especialmente na provincia de Ourense.

Estes días estase celebrando na cidade o III Congreso de Patrimonio Etnográfico dedicado ao ciclo do entroido. Nel pásase revista aos diversos entroidos ourensáns, non só aos do chamado "triángulo máxico" (Laza-Verín-Xinzo), senón tamén a outros minoritarios e menos coñecidos, pero igualmente interesantes e de gran importancia etnográfica: Viana do Bolo, Vilariño de Conso, Sarreaus, Maceda, Castro Caldelas, Bande... e mesmo nas comarcas colindantes de Lugo, Zamora, León ou nas zonas limítrofes de Portugal. Cada un conta cos seus personaxes populares, cos seus ritos particulares e, sobre todo, con moita diversión e bo humor.

Para os interesados nesta festa, podedes pinchar neste enlace do Especial de Entroido publicado na páxina de Contidos Educativos da Consellería . Coñeceredes a etimoloxía da palabra, a orixe, a historia, as máscaras, a gastronomía, etc. Tamén e interesante a información que nos aporta a Wikipedia. Tamén podedes pinchar nestoutros enlaces: "O entroido na provincia de Ourense" e "As orixes e ritos do entroido"

Nós celebraremos o entroido o próximo venres. Animámosvos a participar no Concurso de disfraces, así como nos xogos populares que terán lugar no patio. E tamén entregaremos os premios do Concurso de máscaras que estivestes elaborando. Sorte.

E moita troula, festa, diversión, foliada, xolda, esmorga, rexouba,... ou como vós prefirades chamarlle.

Letras, letras, letras...

Localizamos esta interesante presentación na que, desde o humor, se realiza unha eficaz proposta de animación á lectura. Hai outra maneira máis efectiva de dicilo?

Letras Y Numeros

View more presentations from Letras.en.rede.

RECITAL DE POESÍA DE AMOR

Anticipándonos á data de mañá, hoxe tivo lugar na biblioteca un recital de poesía de amor no que interviñeron un grupo de alumnos de 3º E e 4º B.

Natalia Movilla (4º B): rima X "Los invisibles átomos...", de Bécquer
Leandro da Silva (3º E): "Xaneiro 1972 II, de Celso Emilio Ferreiro.
Iago Vázquez (3º E): "Epitafio del enamorado", de Juan Bonilla.
Kevin Toro (3º E): "Así, sí",de Karmelo C. Iribarren.
Noelia Vila e Brais Piñeiro (4º B): rima XXIV "Dos rojas lenguas...", de Bécquer.
Thomas Kinsella (3º E): "Meniña, rapaza nova", de Eduardo Pondal.
Cristian Morales (3º E): "Te quiero", de Luís Cernuda.
Rosario Nóvoa (3º E): "Toma esta chave", de Antonio García Teijeiro.
Soraya Sorga (3º E): "El desayuno", de Luis Alberto de Cuenca.
Suso Costa (3º E): "Contigo", de Luis Cernuda.
Samuel López (3º E): "Yo no quiero morirme...", de Elsa López.
Esteban Martín (4º B): rima XLI "Tú eras el huracán...", de Bécquer.
Arely G. Zúñiga e César González (4º B): rima LIII "Volverán..." de Bécquer.

E Diego Álvarez (3º E) recitou este poema da súa creación:

Atopeite namorada
no máis profundo do meu alento.
Cautivaches a miña alma
desde o interior do meu pensamento.
cada noite, desde o ceo,
as estrelas botan a voar
e hoxe só che digo
co meu espírito máis sincero:
ata a fin do mundo
saberei que te quero.

Entrega do premio de Marcapáxinas 2009

Hoxe entregamos o premio de Marcapáxinas 2009 a Margarida Rodríguez Tilve e tamén os 5 accesits a: Emiliana Madrid, Antela Costa, Andrea Pascual, Cristina Calle e Lara Cortizas.

As nosas mans pola Paz

MÚSICA E POESÍA POLA PAZ

30 de xaneiro, Día da Paz

Nós reivindicamos a Paz. E, posto que "a poesía é unha arma cargada de futuro" (Gabriel Celaya), lemos estes versos de Antonio García Teijeiro que testemuñan a dor das vítimas da violencia.

Choven balas
Seres berran
Arden vilas
Queiman leiras
Caen nenos
Chora a terra
Xeme o pobo
Pingas negras
Cicatrices
Dor vermella
Destrución
Chuvia cega
Berros tristes
Dor marela
Choven balas
e miseria
Noite fría
Tristes guerras
Nace o medo
Chora a terra.


Unamos as nosas voces nesta canción de Cómplices onde a PAZ é protagonista.






Recitemos con voz fonda este poema do escritor mexicano Efraín Huerta e fagamos noso o seu desexo de PAZ.


Hoy he dado mi firma para la Paz.
Bajo los altos árboles de la Alameda
y a una joven con ojos de esperanza.
Junto a ella otras jóvenes pedían más firmas
y aquella hora fue como una encendida patria
de amor al amor, de gracia por la gracia,
de una luz a otra luz.
Hoy he dado mi firma para la Paz.
Y conmigo, en cien países, cien millones de firmas,
cien orquestas del mundo, una sinfonía universal,
un solo canto por la Paz en el mundo.
Hoy no he firmado el poema ni los pequeños artículos,
ni el documento que te esclaviza,
no he firmado la carta que no siente
ni el mensaje que durará un segundo.
Hoy he dado mi firma para la Paz.
Para que el tiempo no se detenga,
para que el sueño no se inmovilice,
para que la sonrisa sea alta y clara,
para que una mujer aprenda a ver crecer a su hijo
y las pupilas del hijo vean cómo su madre es cada día más joven.
Hoy he dado una firma, la mía, para la Paz.
Un mar de firmas que ahogan y aturden
al industrial y al político de la guerra.
Una gigantesca oleada de gigantescas firmas:
la temblorosa del niño que apenas balbucea la palabra,
la que es una rosa de llanto de la madre,
la firma de humildad -la firma del poeta.
Hoy he elevado en una el número mundial de firmas por la Paz.
Y estoy contento como un adolescente enamorado,
como un árbol de pie,
como el inagotable manantial
y como el río con su canción de soberbios cristales.
Hoy parece que no he hecho nada
y, sin embargo, he dado mi firma para la Paz.
La joven me sonrió y en sus labios había una paloma viva,
y me dio las gracias con sus ojos de esperanza
y yo seguí mi camino en busca de un libro para mis hijos.
Pues ahí estaba mi firma, precisa y diáfana,
al pie del Llamamiento de Berlín.
Parece que no he hecho nada
y, sin embargo, creo haber multiplicado mi vida
y multiplicado los más sanos deseos.
Hoy he dado mi firma para la Paz.


Cantemos con Juanes "Es tiempo de cambiar"




E, como último poema, este texto de Rafael Alberti, que expresa con vehemencia esta nosa esixencia compartida: PAZ!

Lo grito aquí: ¡Paz! Y lo grito
llenas de llanto las mejillas.
¡Paz, de pie! ¡Paz! ¡Paz, de rodillas!
¡Paz hasta el fin del infinito!
No otra palabra, no otro acento
ni otro temblor entre las manos.
¡Paz solamente! ¡Paz, hermano!
Amor y paz como sustento.


Para finalizar, incorporamos este vídeo co discurso pronunciado por Severn Suzuki ante as Nacións Unidas en 1992.




(Algúns dos textos aquí recollidos foron tomados dos blogs de Bibliovaladares e Raioteca e da webquest elaborada por Un rato na biblioteca. O noso recoñecemento para todos eles así como a felicitación pola calidade do seu traballo.)

Poesía e música con Astarot

O grupo de Cangas Astarot pon música a diversos poemas de autores galegos, nalgúns casos versións á súa vez doutras anteriores. Entre eles, estes de Rosalía pertencentes aos seus discos Apuesta y gana e O sentir dunha terra.

É especialmente interesante o disco Longa noite de pedra, no que poñen música a Rosalía, Curros Enríquez, Celso Emilio, Bernardino Graña, Méndez Ferrín e Baldomero Iglesias.



Algún exemplos:

"Airiños, airiños, aires" e "Negra sombra" de Rosalía, "No niño novo do vento", de Álvaro Cunqueiro e "Lela", de Castelao.